Câu chuyện cuộc sống: Cha mẹ ứng xử thế nào khi trẻ nói dối?

(DNTH) - Câu chuyện cuộc sống tuần này tiếp tục lên sóng chia sẻ với những câu chuyện: Trào lưu sử dụng tiếng lóng ở người trẻ, Lo lắng từ những giấc mơ, Cha mẹ ứng xử thế nào khi trẻ nói dối?

Hiện nay, trong giao tiếp hàng ngày, giới trẻ thường sử dụng tiếng lóng để làm phong phú thêm sắc thái và biểu cảm cho câu chuyện. Tuy nhiên, việc này có thể gây hiểu lầm hoặc làm mất đi tính trang trọng và lịch sự trong nhiều bối cảnh khác nhau.

Bạn Nguyễn Đình Tuấn Khang (Quận Tân Phú, TP.HCM), cho biết: “Sử dụng tiếng lóng như xịt keo, su cà na, ô dề, gato ngày càng phổ biến trong giao tiếp hàng ngày của giới trẻ”.

Tiến sĩ Đinh Lưu Giang, Khoa Ngôn ngữ học, Trường Đại học KHXH&NV, ĐHQG TP.HCM, cho biết: “Ban đầu, tiếng lóng được coi là ngôn ngữ bí mật dùng để mã hóa nội dung, nhưng sau này đã trở thành một hình thức ngôn ngữ phổ biến, đặc biệt trong giới trẻ có khả năng sáng tạo và nắm vững ngoại ngữ”.

Tiếng lóng là những từ cụm từ biểu hiện ngôn ngữ không theo quy chuẩn và được xem là một hình thức phương ngữ xã hội, thường được sử dụng trong giao tiếp thường ngày, bởi một nhóm người đặc biệt là giới trẻ, nhằm làm tăng tính biểu cảm giúp cuộc trò chuyện với bạn bè trở nên thân mật gần gũi hơn.

Thạc sĩ Nguyễn Hải Uyên, chuyên gia tâm lý, cho biết: “Trong môi trường làm việc, việc sử dụng tiếng lóng có thể làm giao tiếp thêm thân thiện giữa đồng nghiệp cùng thế hệ. Tuy nhiên, khi giao tiếp với những người lớn tuổi hơn hoặc đối tác mới, việc lạm dụng tiếng lóng có thể gây thiếu chuyên nghiệp và làm mất đi thiện cảm ban đầu”.

Việc sử dụng tiếng lóng trong giao tiếp giúp tăng tính sinh động và thú vị, nhưng cần phải biết điều chỉnh để tránh gây hiểu lầm và duy trì tính trang trọng, lịch sự khi cần thiết.

Ngủ không chỉ đơn thuần là thời gian cơ thể nghỉ ngơi mà còn là thời điểm não bộ hoạt động tích cực, thường đi kèm với những giấc mơ ở các mức độ khác nhau, từ nhẹ nhàng đến đáng sợ. Giấc mơ thường được chia thành hai loại chính: giấc mơ vui (mộng đẹp) và giấc mơ buồn (ác mộng). Giấc mơ đẹp thường không đáng lo ngại, trong khi những ác mộng có thể gây rối loạn cảm xúc và làm gián đoạn giấc ngủ, đặc biệt làm cho người mơ lo lắng khi tỉnh dậy. Một số người tin rằng ác mộng có thể mang ý nghĩa hay dự báo về vận mệnh cá nhân.

Chị Lê Trương Trúc Nhi (Quận 1, TP.HCM), chia sẻ: “Mỗi khi mơ được những giấc mơ đẹp, buổi sáng thức dậy tôi thường cảm thấy tinh thần rất thoải mái và tâm trạng vui vẻ. Tuy nhiên, vào những ngày mơ thấy ác mộng, sáng hôm sau tôi lại cảm thấy rất mệt mỏi và đau đầu, không có cảm giác ngon miệng khi ăn. Mỗi khi nhớ lại những ác mộng đó, tôi luôn cảm thấy lo lắng”.

Theo các nghiên cứu, vào ban ngày, các tế bào thần kinh lưu giữ thông tin ngẫu nhiên thu thập được. Khi đi ngủ vào buổi tối, chúng lại hoạt động để sắp xếp và lưu trữ thông tin theo từng loại. Các thông tin được ghi nhận nhiều vào ban ngày, cũng như những cảm xúc tích cực hoặc tiêu cực như vui, buồn, áp lực căng thẳng, sẽ được tế bào thần kinh nhắc lại và tạo dấu ấn.

Con trẻ vốn rất đáng yêu, nhưng khi cha mẹ phát hiện con biết nói dối, họ thường giật mình, băn khoăn và thậm chí tức giận vì không hiểu con đã học thói xấu đó từ khi nào. Nếu không uốn nắn kịp thời, điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát triển nhân cách cũng như sự thành công của trẻ trong tương lai.

Em Nguyễn Anh Khôi (TP.Hà Nội) chia sẻ: “Con làm bài được 7,5 điểm, nhưng con về nói mẹ là con được 8 điểm, vì mẹ nói là con mà bị điểm dưới 8 thì mẹ sẽ phạt”.

Trong tất cả các hành vi, nói dối có thể được xem là một trong những hành vi đầu tiên từ độ tuổi mẫu giáo trở lên. Trẻ em bắt đầu nói dối vì nhiều lý do, và điều này ngày càng tăng khi lớn hơn. Nói dối có thể trở thành một thói quen xấu khi trẻ xem đó là cách hiệu quả để thoát khỏi rắc rối hoặc trốn tránh trách nhiệm.

Chị Lê Thùy Dung, phụ huynh học sinh, cho biết: “Đầu tiên, tôi sẽ phải tìm hiểu tại sao bạn ấy nói dối. Có phải là vì bạn ấy sợ bị phạt hay có lý do nào khác? Mình sẽ nói chuyện với bạn ấy và luôn nhắc nhở rằng mẹ sẽ không phạt con vì chuyện đó, mà mẹ sẽ phạt con vì chuyện nói dối. Như vậy, các bạn sẽ luôn thành thật. Sau đó, tìm hướng giải quyết cùng với bạn ấy, động viên và không trách mắng bạn ấy vì lỗi đó, mà giúp bạn hiểu tại sao lại gây ra lỗi và cách giải quyết”.

Câu chuyện cuộc sống phát sóng vào lúc 19:50 Thứ Ba, Thứ Năm và Thứ Sáu hàng tuần trên kênh THVL1.

MT